ผื่นขึ้นหลังฉีดวัคซีน COVID-19 อันตรายไหมนะ?

หลายท่านคงได้เห็นข่าวอาการไม่พึงประสงค์หลังฉีดวัคซีน COVID-19 มากมาย ซึ่งหนึ่งในอาการที่พบได้บ่อย คือ “ผื่นที่ผิวหนัง” จนทำให้เกิดความกังวลไม่กล้าฉีดวัคซีนกันอยู่ใช่ไหมคะ? วันนี้หมอรวบรวมข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับอาการผื่นผิวหนังหลังฉีดวัคซีน โดยเฉพาะวัคซีนแบบ mRNA อย่าง Pfizer และ Moderna (ซึ่งเป็นวัคซีนที่ได้รับอนุญาตให้ใช้ในกรณีฉุกเฉินในสหรัฐอเมริกาขณะทำการศึกษานี้) ได้รายงานไว้ในวารสาร American Academy of Dermatology พร้อมคำแนะนำของสมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งสหรัฐอเมริกา (American Academy of Dermatology, AAD) มีรายละเอียดอะไรบ้าง? มาดูกันเลยค่ะ

  • ผื่นผิวหนังที่เกิดขึ้นหลังฉีดวัคซีน พบได้ในคนส่วนน้อยเท่านั้น 
  • หากมีผื่นขึ้นภายใน 4 ชั่วโมง หลังได้รับวัคซีน ต้องรีบพบแพทย์โดยด่วน เพราะอาจจะเป็นอาการของการแพ้อย่างรุนแรงได้
  • ผื่นแดงที่ปรากฏบนแขนข้างที่ฉีด (COVID arm) มักจะเกิดภายใน 7 – 8 วันต่อมา มีอาการคัน บวมแดง และแสบร้อน 
  • อาจจะมีอาการนิ้วเท้าบวม เปลี่ยนเป็นสีแดงหรือสีม่วง บางครั้งอาจเจ็บ หรือมีตุ่มนูนขึ้น อาการไม่พึงประสงค์นี้เรียกว่า “COVID toes” สามารถพบในคนที่ติดเชื้อไวรัส COVID-19 ได้เช่นกัน แต่ถ้าหากอาการนี้เกิดขึ้นหลังจากที่ได้รับวัคซีนแล้วก็ไม่ต้องกังวล เพราะไม่ได้บ่งชี้ว่าคุณกำลังเป็นโรค COVID-19 อยู่
  • ในบางคนอาจจะมีผื่นขึ้นทั่วตัว เป็นจุดเล็กๆ มีลักษณะนูน หรือเรียบก็ได้ แม้ว่าผื่นนี้จะดูน่ากลัว แต่สามารถหายไปได้เอง
  • การบวมบริเวณที่เคยฉีดฟิลเลอร์ พบได้น้อยมาก ในสหรัฐอเมริกาพบผู้ที่มีอาการใบหน้าบวม 3 ใน 15,184 คน หลังจากได้รับวัคซีน Moderna เข็มแรก มักจะหายไปใน 24 – 48 ชั่วโมง และหากได้รับการฉีดวัคซีนครบแล้วเป็นเวลา 2 สัปดาห์ ก็สามารถไปฉีดฟิลเลอร์ได้ตามปกติค่ะ

จากรายงานอาการไม่พึงประสงค์หลังฉีดวัคซีนข้างต้นนี้ สมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งสหรัฐอเมริกายังมี 3 เหตุผล ที่ช่วยให้คุณคลายความกังวลก่อนตัดสินใจฉีดวัคซีน ดังนี้

1. วัคซีน COVID-19 ช่วยชีวิตคุณได้

วัคซีนจะช่วยลดการเจ็บป่วย หรือทำให้ไม่มีอาการ ลดอัตราการเข้ารักษาในโรงพยาบาล และความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้ อีกทั้งยังช่วยป้องกันไม่ให้เกิดภาวะ “long COVID” ซึ่งหมายถึง ภาวะที่ผู้ป่วย COVID-19 บางราย จะรู้สึกเหนื่อยง่ายกว่าปกติ มีภาวะสมองล้า (Brain fog) ลิ้นไม่รับรู้รส และจมูกไม่ได้กลิ่น อยู่เป็นเวลานานหลายสัปดาห์ หรือหลายเดือน

2. ผื่นไม่พึงประสงค์ส่วนใหญ่จะหายได้เอง

ไม่ว่าจะเป็น COVID arm ใบหน้าบวม หรือผื่นอื่นๆ ที่ไม่รุนแรง จะเป็นแค่ชั่วคราวเท่านั้น 

3. อาการไม่พึงประสงค์ทางผิวหนังนี้ พบได้น้อยมาก

ในขณะที่หลายคนอาจจะรู้สึกเจ็บปวดบริเวณแขนหลังจากฉีดวัคซีน แต่การมีผื่นขึ้นพบได้ไม่บ่อยนัก และยังไม่รู้สาเหตุที่ชัดเจน ทั้งนี้ Dr.Esther Freeman คณะกรรมการสมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งสหรัฐอเมริกา ได้รับรองว่า “ผื่นที่เกิดหลังจากฉีดวัคซีนมากกว่า 4 ชั่วโมงนั้น ไม่ใช่สัญญาณของอาการแพ้อย่างรุนแรง แต่อาจบ่งชี้ว่าร่างกายของคุณกำลังสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัสก่อโรค COVID-19 อยู่ก็ได้”

อย่างไรก็ตามวัคซีน COVID-19 ถือเป็นวัคซีนใหม่ที่มีประโยชน์มากมายเมื่อเปรียบเทียบกับอาการไม่พึงประสงค์ที่สามารถหายเองได้ หมออยากให้ทุกคนศึกษาหาข้อมูลของวัคซีน หากใครมีโรคประจำตัว หรือมีประวัติการแพ้ยา ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนฉีด ที่สำคัญหลังฉีดควรเฝ้าระวังสังเกตอาการ และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด พร้อมทั้งสวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง และล้างมือให้บ่อย เพื่อป้องกันเชื้อไวรัส COVID-19 ในระยะยาวกันด้วยนะคะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.aad.org/public/diseases/coronavirus/covid-arm